Velen van ons zijn bekend met de
brandende ogen en de tranen die over je wangen rollen bij het snijden van een
ui. Het maakt het snijden van een ui er niet gemakkelijker op. Het lijkt allemaal
iets eenvoudigs, maar er gebeuren veel chemische reacties in het snijden van
een ui! In dit artikel gaan we kijken waarom je tranen krijgt als je een ui
snijdt.
Over de ui
Voor planten en dieren draait alles
om overleven en voortplanting. Uien zijn hierop geen uitzondering. Om te
voorkomen dat hebzuchtige roofdieren de ui opeten, geven uien vluchtige
chemicaliën vrij die ervoor zorgen dat onze ogen beginnen te tranen. In de cellen
van uien zitten allerlei stoffen, waaronder het enzym alliinase en aminozuursulfoxiden.
Werking
1.
Wanneer je de ui begint te snijden, dan maak je de cellen van de
ui kapot.
Als gevolg hiervan komt de enzym alliinase
en aminozuursulfoxiden (zwavelhoudend component) vrij.
2.
De enzym alliinase breekt vervolgens de
aminozuursulfoxiden af, waarbij sulfeenzuren ontstaan.
3.
Een andere enzym genaamd tranenzuurfactorsynthase
reageert met de sulfeenzuren waardoor de gas syn-propaanthial-S-oxide ontstaat.
Afbeelding – Syn-propaanthial-S-oxide
4.
Deze gas beweegt door de lucht en komt in
contact met de ogen.
5.
De zenuwuiteinden van het oog geven een signaal
aan de hersenen dat er een irriterend middel ter plaatse is (prikkende en
branderige gevoel).
6.
De hersenen geven een signaal naar de
traanklieren welke tranen vrijmaken om het irriterende middel uit het oog te
verwijderen.
Wist je dat…
Er een nieuwe ui
ontwikkeld is waar je geen tranen van krijgt? Deze ui heet de ‘sunion’ en is
een zoetere, knapperige en kleinere versie van de normale ui. Deze ui is ontstaan
door een natuurlijke kruising, dit proces heeft maar liefst 30 jaar geduurd!
Trucjes
tegen tranen
Er zijn allerlei trucjes om te
voorkomen dat je tranen krijgt tijdens het snijden van een ui.
1.
Het
aanzetten van de afzuigkap
2. Het aansteken van een kaars
3. Het dragen van een duikbril
4. De ui 15 minuten in de vriezer leggen voordat je gaat
snijden
5.
Snijden
onder lopend water
Geen opmerkingen:
Een reactie posten